Stosowanie multimediów w nauczaniu języków obcych

Stosowanie multimediów jest obecnie bardzo popularne zarówno wśród osób dorosłych jak i dzieci. Są one obecne zarówno w życiu codziennym jak i zawodowym. Nic więc dziwnego, że technologia jest również coraz częściej wykorzystywana w nauczaniu języków obcych.

Nazwa multimedia składa się z dwóch wyrazów pochodzenia łacińskiego. Słowo „multi” (z łac. multus – liczny) oznacza wielokrotność. Natomiast słowo „media” jest liczbą mnogą od „medium”. W „Słowniku Wyrazów Obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem” przeczytamy, że oznacza ono przekaźniki audiowizualne, systemy przekazu wiadomości i rozrywki, takie jak RTV, gazety, magazyny, plakaty, filmy, książki, płyty gramofonów, taśmy magnetofonów, magnetowidy. Z definicji wynika, że multimedia posługują się środkami ekspresji audiowizualnej takimi jak: rysunek, grafika, fotografia, film, dźwięk, słowo mówione lub pisane, muzyka. Środki te łączone są ze sobą na różnych płaszczyznach. Obecnie najczęściej stosowany jest komputer i Internet.

Wykorzystywanie multimediów w nauczaniu języków obcych nie jest nowym zjawiskiem. Obecnie najpopularniejsze jest stosowanie technologii informacyjnej. Pierwsze materiały wykorzystujące komputery do nauki języków (z ang. CALL – Computer Assisted Language Learning) pojawiły się w latach osiemdziesiątych. Były to zazwyczaj proste ćwiczenia wymagające połączenia fragmentów zdań lub wpisania odpowiedniej formy z użyciem programu komputerowego. Umożliwiały one sprawdzenie poprawności odpowiedzi. Z czasem ćwiczenia te zostały poszerzone o te stosowane w Internecie. Obecnie nauczyciele i uczniowie mają dostęp do bardzo dużej ilości zróżnicowanych materiałów.

Stosowanie mediów wynika nie tylko z chęci urozmaicenia lekcji ale również ze zmian cywilizacyjnych oraz obowiązujących aktów prawnych. W podstawie programowej przeczytamy, że „… Nauczyciele tworzą uczniom warunki do nabywania następujących umiejętności: poszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł oraz efektywnego posługiwania się technologią informacyjną”. Rola nauczyciela nie ogranicza się do bycia mentorem – źródłem wiedzy, lecz staje się on osobą odpowiedzialną za wskazanie uczniom odpowiednich źródeł informacji. Sytuacja ta wymusza na nauczycielach konieczność permanentnego samodoskonalenia i modyfikacji metod nauczania.

Programy multimedialne

Obecnie na rynku istnieje szeroka gama różnych programów, które można dopasować do indywidualnych potrzeb i możliwości uczniów.

Współczesne programy multimedialne działają na kilka zmysłów przekazując wiedzę w postaci tekstu, dźwięku, grafiki i obrazów dzięki czemu ułatwiają naukę języka obcego. Dzięki połączeniu wielu zmysłów nauka języka jest bardzo efektywna i pozwala uzyskać wymierne efekty. Nowopoznane treści są łatwiej przyswajalne i na dłużej pozostają w pamięci.

Korzystanie z programów komputerowych ma również kilka wad, do których należy brak naturalnej interakcji, przypadkowość udzielanej odpowiedzi oraz brak możliwości przewidzenia wszystkich poprawnych rozwiązań.

Internet

Internet jest obecnie powszechny i ogólnie dostępny. Służy on do udostępniania i pozyskiwania danych ludziom na całym świecie. Jest źródłem wielu informacji, które są ogólnodostępne i możliwe do pozyskania w domowym zaciszu bez konieczności wychodzenia do biblioteki i przeszukiwania jej zbiorów. Praca z Internetem cechuje się dużą efektywnością, szybkością dostępu oraz aktualnością pozyskiwanych dokumentów.

Uczeń, przeszukujący zasoby stron WWW, może znaleźć wiele interesujących go tematów, ma możliwość dokonania selekcji, analizy i oceny znalezionych informacji. Przeszukując zasoby sieci nie tylko zdobywa i utrwala nową wiedzę, ale również rozwija zdolność wyszukiwania, odbioru i zastosowania informacji.

Internet może być wykorzystywany jako narzędzie wspomagające nauczanie języków obcych. Nauczyciel może przeprowadzić lekcję polegającą na wyszukiwaniu różnego rodzaju informacji np. grafiki, dokumentów czy animacji stanowiących ilustrację danego tematu lekcji. Tematy te dotyczyć mogą historii, kultury, polityki, sytuacji ekonomiczno-gospodarczej czy bieżących wydarzeń w danym kraju. Nauczyciel może również poprosić uczniów o wykonanie projektu i znalezienie informacji w ramach pracy domowej. Informacje te są zazwyczaj podane w nauczanym języku co motywuje uczniów do rozwijania swoich umiejętności językowych.

Korzystanie z Internetu nie musi być ograniczone do wyszukiwania informacji. Kolejnym elementem, wspomagającym przyswojenie języka obcego są tzw. grupy dyskusyjne i blogi, które umożliwiają komunikację w wielu językach. Wyrażenie swoich myśli i poglądów lub relacjonowanie wydarzeń wymaga praktycznej znajomości języka obcego. Oznacza to zwiększoną motywację do nauki a w konsekwencji efektywne doskonalenie umiejętności językowych.

Poczta elektroniczna

Funkcję edukacyjną może pełnić również poczta elektroniczna. Dzięki jej wykorzystaniu uczeń staje się osobą aktywną, uczącą się poprzez działanie i praktyczne stosowanie języka. Użycie poczty e-mail umożliwia kontakty pomiędzy ludźmi z całego świata bez względu na granice językowe czy kulturowe. Pisanie listów elektronicznych ma szereg zalet: zwiększa motywację do nauki języków obcych, wzmacnia chęć współpracy z innymi uczniami, rozbudza zainteresowanie kulturą krajów pochodzenia korespondentów a przede wszystkim umożliwia autentyczne kontakty. Dzięki wymianie e-maili uczniowie rozwijają umiejętność pisania różnych form literackich takich jak narracja, opis czy list, a także umiejętność interpretacji i rozumienia tekstu. Aby jednak uczniowie mogli się rozwijać korzystając z tej formy konieczne jest wsparcie i kontrola ze strony nauczycieli. Bardzo atrakcyjną dla uczniów formą są projekty anglojęzyczne wykorzystujące e-mail jako środek komunikacji. Umożliwiają one dużą samodzielność, sprawiają przyjemność, pozwalają na wyrażenie swoich myśli i opinii, szukanie wspólnych zainteresowań i poznanie innej kultury.

Multimedia powinny być wykorzystywane przez uczniów ale również przez nauczycieli, którzy nieustannie powinni podnosić standardy nauczania i wzbogacać swoją wiedzę. Pomocne okazują się serwisy, zawierające liczne materiały edukacyjne, scenariusze lekcji, artykuły i porady prawne. Warto też śledzić strony wydawnictw językowych aby być na bieżąco z oferowanymi przez nie publikacjami lub szkoleniami.

Stosowanie multimediów staje się coraz popularniejsze w każdej dziedzinie życia. Są one ogólnodostępne i atrakcyjne dla uczniów. Rozwijają ich zainteresowania i swobodną komunikację. Możliwości ich wykorzystania zależą od zainteresowań uczniów i nauczycieli. Stosowanie multimediów wzmacnia motywację do nauki języków obcych dlatego istotne jest aby w miarę możliwości używać ich jak najczęściej.

.....................................................................

    Bibliografia:

  1. Bednarek J., Media w nauczaniu. Mikom, Warszawa 2002

  2. Gajek E., Poczta elektroniczna – e-mail – jako narzędzie w nauczaniu języka angielskiego i francuskiego – trzy sposoby wykorzystania, Języki Obce w Szkole, nr 1/2001 str. 51-56

  3. Kopaliński W., Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem. Warszawa 2000

  4. Dudeney G., Hockly N., How To Teach English With Technology. Pearson, Harlow 2007

  5. Neunmann I., Internet w nauczaniu języka niemieckiego. Języki Obce w Szkole, nr 4/2001 str. 43-44

  6. Nita H., Korespondencja e-mail, Jezyki Obce w Szkole, nr 1/2001 str. 57-58

  7. Strykowski W., Skrzydlewski W., (red), Media i edukacja w dobie integracji. eMPi2, Poznań 2002

  8. Wójcik G., Edukacja medialna na lekcji języka francuskiego. Języki Obce w Szkole, nr 4/2001 str. 44-46